Wednesday 19 July 2023

PINDAN NGAIHTUAHNA - 1

May 03, 2023 hih khovel khangthu a mang nawnlou ding a Manipur singtang gam a Zomi-Kuki-Hmar namte tunga Talpak-te thangpaihna sunbuakna kipat ni ahi. Kuamah kisakhawl manzaw sam omlou in buaina huaisetak Lamka khawpi akipan in hong kipan a, July 17, 2023 tan in ni 75 chingta a, buaina vaiveng nailou lai hi. Sihna tuak singtang mite lak ah 129 bang phata a chiamteh ahi a, Biakinn 357 haltum in omta a, khua 292 leh inn kihal 4550+ ziak in mun bitzaw bel mi 41,425 val omta hi. Gal bawltu-te si tamzaw lai ding ua gintak ahi. Gam khat sung a namkal buaina huaisepen khat ahi chihlouh theihlouh in National leh International Media tanpha in hiai thu niteng a thiltung omte suah ut in bildawh den uhi.

Abiktak in tutung buaina ziak a sihna tuak innkuante, khua leh inn-le-lou mansuahte, mun bitzaw hong zuante hehnep theihna ding tuh mihing hihtheihna tan ah tawm mahmah hi. Toupa’n amaute taisan kei hen! A thuaktu adia haksalua ahihman in khamuantu ding a lunggulh uh chih phawk ni. Saptuam in nasatak a panla in, sihna-manna, thauvui-thautang kal a khawsa kawmkawm a nektak ziak a lungkhamna pen kiamsakna ding in panla uh ahihdan zak ahihman in kipahhuai mahmah hi. Thamlou in, Lamka khawpi sung bang ah tatsatlou in thumna Biakinn chih ah paitou a chi hi (Cf. ITLF interview with Chairman, Goodwill Council), huai hih galdouna a hon panpihtu thupipen ahi ka chi nuam hi.

Huan, hiai buaina khalam vai ahikei chihtheih vual in ka koihkei ahi. Nam-le-nam kikal thu ah bel Toupa’n a thei. Himahleh, gingtu hoih Lamka khawpi a omte i dinmun uh bang hihiam chih kivelkik poimohlou ahi diam? chih hiai lehkha gelh apan ka hon kupsawm ahi. Nasepte 1:8 ah Kha Siangthou tang mite adia nasep ding piak a om ahihleh “…kawlmong pha in ka theihpihte na hi ding uh” chih ahi. Himahleh, gingtute’n huai a zuikei uh a, a zuih teiteina ding un Nasepte 8:1 piak in a om uhi. Huai ah tuh: “Huai ni’n Jerusalem khua a saptuam omte, min nakpitak in a sawi panta ua; sawltakte kia loungal Judea leh Samaria gam khawteng ah a dalhzak vekta uhi.”

Kigensiat hun ahikei a, kidem hun leng ahikei chih ka thei hi. Himahleh, hiai bang buaina tuak ihihtak man un, ka “GAM” uh chihtheih ding lunggulh a i kah ngeungeu kawm un, gingtute a ding in “Khalam Gam” leng mitsuan louh vual ahi dia hia! Toupa’n hiai buaina toh kisai in bang chibang thutanna hon bawlpih diam chih i thei naikei. Himahleh, Ama sika nungzuite bawl ding a tanvou leh mawhpuakna hon got mite’n, huai nna sem ding a i ngaihtuahna uh si dedu lai phawnghalh thak ni.

Jerusalem kia a Tanchinhoih gen ahun nawnkei. Tutung buaina in kawlmong deng a Tanchinhoih kalsuanpih ding a Toupa’n hon deih ahizaw kha ding. Biakinn hiai zahta mi’n hon halsiatsak nung un gingtu hih ziak a gimthuak hilou a, singtangmi hih ziak keleu a gimthuak bang in leng kikoih nawn kei ni. Hiai bang haksatna ziak in ginna khahsuah mai kei ni. Toupa it-te, nungzui muanhuai hi ding a amah adia kilankhia mite leh teel mite’n hiai hun ah Toupa gam la ding in kisa ni. Huai ding in, nang na mun ah, kei ka mun ah awle!